|
|
|
|
|
u (1), dj'r, gae |
| onderwerp |
| Woea höb dj'r pien? |
| Opa, gaotj gae mèt nao de mès? |
| Dao zaes se "gae" tieënge. |
|
|
|
u (2), uch |
| niet-onderwerp |
| Opa, gae vergistj uch! |
| Ich höb uch nörges gezeen. |
| Det is vuuer uch. |
|
|
|
ui, eunj (eunje, euntje) |
|
| Van eunje sjèlle kriegs se traone inne ouge. |
| Stóm eunj! |
| Det is mich ein eunj! |
|
|
|
|
|
uienstamppot, eunjemoos, eunjepratsj |
|
|
|
|
|
|
|
uier, ujer (ujers, ujerke) |
|
| De koe haet eine sjoeanen ujer. |
|
|
|
|
|
uil, uul (ule, uulke) |
|
| Doe stómmen uul. |
| Waat bès se toch eine sjaelen uul, zuus se det den neet? |
| Einen ulebal. |
|
|
|
uilskuiken, uulskuke |
|
| Det is ei groeat uulskuke. |
|
|
|
|
|
uit, oet |
|
| 't Book oet höbbe. |
| De Maas is oet. |
| Oet-en-t'r-nao. |
|
|
|
uitbenen, oetbeine (beintj oet, beindje oet, oetgebeindj) |
|
| De slechter beindje de sjónk oet. |
|
|
|
|
|
uitblazen, oetblaoze |
|
| Mètte verjaordaag bleustj ’t kindj gaer de kaeskes oppe taart oet. |
|
|
|
|
|
uitborstelen, oetbeustele |
|
| De sóndigse kleier oetbeustele. |
| Hae kreeg ze flink oetgebeusteldj. |
|
|
|
|
uitbreken, oetbraeke |
|
| Mich broeak ’t zweit oet. |
|
|
|
|
|
uitdelen, oetdeile |
|
| Es ze jaorig zeen, moge de kinjer oppe sjoeal oetdeile. |
| Hae deildje t'r ei paar flinke oet. |
|
|
|
|
uitdoen, oetdoon |
|
| 't Leecht oetdoon. |
| De boere zeen de kroeate oet aan 't doon. |
| Doe mós dich neet oetdoon vuuer se de kop nieërgelagd höbs. |
|
|
|
uitdrukkelijk, oetdrökkelik |
|
|
|
|
|
|
|
uiteen, oetein, oetrein, vanein aaf |
|
| Dae twieëling is neet oetein te haoje. |
| Nao 25 jaor zeen ze oetrein. |
| Zie zeen vanein aaf. |
|
|
|
uiteinde, oetinj |
|
| Ei good oetinj en ei zalig noewjaor. |
|
|
|
|
|
uiten, oete (oetj, oedje, ge-oetj), ute |
|
| Doe kóns vraoge waas se wils, hae uutj zich neet. |
|
|
|
|
|
uiterlijk, oeterlik, uterlik |
|
| Oeterlik óm vief oor bès se trök. |
| Doe mós neet altied op 't uterlik van emes aafgaon. |
|
|
|
|
uiterste, oeterste, uterste |
|
| Zien oeterste bèst doon. |
| 't Uterste van emes verlange. |
| Toet 't uterste gaon. |
|
|
|
uitgaan, oetgaon |
|
| Geis se vanaovendj mèt oet of bliefs se thoes? |
| De kaes is mich oetgegange. |
|
|
|
|
uitgang, oetgank |
|
| Erm moes, die mer einen oetgank kèntj. |
|
|
|
|
|
uitgekookt, oetgekoeaktj |
|
| Einen oetgekoeakdje. |
|
|
|
|
|
uitgelaten, boes |
|
| Zoea gek wie boes. |
|
|
|
|
|
uitgeput, oetgepötj, poem, vaerdig |
|
| Ich bèn poem-aan. |
| Ich bèn vaerdig. |
| Ich bèn zoea vaerdig wie ei kemuniejeske. |
|
|
|
uitgeteld, oetgetèldj |
|
| Noe bèn ich oetgetèldj! |
| Wiene is 't oetgetèldj? |
|
|
|
|
uitgeven, oetgaeve |
|
| Ich höb dao väöl geldj aan oetgegaeve. |
|
|
|
|
|
uitglijden, oetlitse |
|
| Ich bèn oetgelitstj uuever die glate stein in ’t törp. |
|
|
|
|
|
uitgraven, oetsjachte |
|
| Funderinge oetsjachte. |
|
|
|
|
|
uithalen, oethoeale |
|
| Stóm tuuen oethoeale. |
| Vogelnèsjes oethoeale. |
| Ein vaal streek oethoeale. |
|
|
|
uithoek, oethook |
|
| Zie woeane in einen oethook. |
|
|
|
|
|
uithoren, oethuuere, oetloeze |
|
| Emes oetloeze. |
|
|
|
|
|
uithuilen, oetbäöke |
|
| Bäök dich mer ins oet. |
|
|
|
|
|
uitkeren, oetkieëre |
|
| Geldj oetgekieërdj kriege. |
| Ein oetkieëring kriege. |
|
|
|
|
uitkijk, oetkiek |
|
| "Zulle wae belke trèkke?" " Nae, want dae mins stuit oppen oetkiek!" |
|
|
|
|
|
uitkleden, oetkleie |
|
| Ze höbbe ’m gans oetgekleidj. |
|
|
|
|
|
uitkomen, oetkómme |
|
| Dao kumtj niks van oet. |
| Mèt troef oetkómme. |
| Det kumtj oet. |
|
|
|
uitkrabben, oetkratse |
|
| De voge in ein aoj moor oetkratse. |
| Jóng, kiek oet, die kratstj dich de ouge oet! |
|
|
|
|
uitlaat, oetlaot |
|
| D'n oetlaot van dienen auto is kepot. |
|
|
|
|
|
uitlaten, oetlaote |
|
| Ederen daag d’n hóndj oetlaote. |
| Wae kriege slecht waer, de kinjer zeen oetgelaote. |
|
|
|
|
uitleg, oetlèk |
|
| Dao höbs se väöl oetlèk bie nuuedig. |
|
|
|
|
|
uitleggen, oetlègke, verduutse (verduutstj, verduutsdje, verduutstj) |
|
| Det höb ich waal tieën kieër oetgelagd. |
| Ich höb ore mèt 'm gekaldj, mer ich kreeg 't 'm neet verduutstj. |
|
|
|
|
uitleven, oetlaeve |
|
| Det hoes waas gans oetgelaefdj. |
| Ich höb mich dao ins good op oetgelaefdj. |
|
|
|
|
uitlopen, oetloupe |
|
| Gans Thoear waas oetgeloupe toen de kuuenegin kwaam. |
| In ’t vuuerjaor begintj alles oet te loupe. |
|
|
|
|
uitmaken, oetmake |
|
| Det is ein oetgemaakdje zaak. |
| Emes vuuer van alles en nog get oetmake. |
| 't Oetmake. |
|
|
|
uitnodigen, nuueje (nuuetj, nuuedje, genuuedj), oetnuuedige, oetnuueje |
|
| Hae lieëtj zich neet lang nuueje. |
| Neetgenuuedj is ouch hie. |
| Ein oetnuuediging. |
|
|
|
uitpraten, oetkalle |
|
| Kal dich ins oet. |
|
|
|
|
|
uitrazen, oetraoze |
|
| Laot 'm mer effekes oetraoze. |
|
|
|
|
|
|
|
uitschakelen, oetsjakele |
|
| 't Ieëste van Thoear is oetgesjakeldj. |
|
|
|
|
|
uitschelden, oetsjelje, oetsjiete, oetsjoebe |
|
| Emes oetsjelje vuuer alles waat mäögelik is. |
| Dae haet ze flink oetgesjete gekrege. |
|
|
|
|
uitschot, krepuul, oetsjot, tuug |
|
|
|
|
|
|
|
uitschrapen, oetsjerre |
|
| De kieëtel oetsjerre. |
|
|
|
|
|
uitschrijven, oetsjrieve |
|
| Ein raekening oetsjrieve. |
| Emes es lid oetsjrieve. |
|
|
|
|
uitslag, oetslaag |
|
| Doe höbs roeaj bróbbele vannen oetslaag. |
| Höbs se d'n oetslaag al? |
|
|
|
|
uitslijpen, oetsliepe |
|
| "Sliep oet, sliep oet, alle minse lache dich oet." |
|
|
|
|
|
uitsluiten, oetsloete |
|
| 't Is oetgesloeate det deze waeg weurtj aafgesloeate. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
uitspoken, oetspoeake |
|
| Waat haet d'r noew weer oetgespoeaktj? |
|
|
|
|
|
uitspreken, oetspraeke |
|
| Örges ein oetgesproeake meining uuever höbbe. |
|
|
|
|
|
uitstaan, oetstaon |
|
| Emes neet kónne oetstaon. |
|
|
|
|
|
uitstapje, oetstepke |
|
| 't Damescomité maakdje ei sjoean oetstepke. |
|
|
|
|
|
uitsteken, oetstaeke |
|
| Emes de ouge oetstaeke mèt get noets. |
|
|
|
|
|
|
|
uitstel, oetstèl, respiet |
|
| Det kan gein oetstèl lieje. |
| Doe kriegs nog get respiet. |
|
|
|
|
uitstrooien, oetstruie |
|
| De as oetstruie. |
|
|
|
|
|
uittellen, oettèlle |
|
| Det kóns se op dien tieën vingers oettèlle det dao niks van kumtj. |
| Noe bèn ich oetgetèldj. |
|
|
|
|
uittreden, oettraeje |
|
| Zie is oetgetroeaje. |
|
|
|
|
|
uittrekken, oetdoon, oettrèkke |
|
| Doot dich de jas oet! |
| Ónkroed oettrèkke. |
|
|
|
|
uitvegen, oetvaege |
|
| 't Sjoealbord oetvaege. |
| Emes de jas oetvaege. |
|
|
|
|
uitvinding, oetvinjing |
|
| Waat ein oetvinjing! |
|
|
|
|
|
uitvissen, oetvèsse |
|
| Vès noe ins oet wie det zitj. |
|
|
|
|
|
uitvoerder, oetveurder |
|
| Einen oetveurder oppe boew. |
|
|
|
|
|
uitvoeren, oetrichte, oetveure |
|
| Det haet nog noeats get oetgerichtj. |
| Waat veurtj det kindj dao oet in det heukske? |
| Det meziekstök woor sjoean oetgeveurdj. |
|
|
|
uitvoering, oetveuring |
|
| Det waas ein gooj oetveuring. |
|
|
|
|
|
uitvreten, oetvraete |
|
| Waat höbtj gae noe weer oetgevraete? |
|
|
|
|
|
uitweiden, oetwieje |
|
| Aan zie verhaol kwaam gein inj, hae bleef mer oetwieje. |
|
|
|
|
|
|
|
uitwijzen, oetwieze |
|
| Det mót zich nog oetwieze. |
|
|
|
|
|
|
|
uitzetten, oetzètte |
|
| 't Gaas oetzètte. |
| Päöl oetzètte inne wei óm draod te spanne. |
|
|
|
|
uitzien, oetzeen, ouge, uige |
|
| Det zuut neet oet. |
| Die bóks is te ing, det uigtj neet. |
|
|
|
|
uitzondering, oetzunjering |
|
|
|
|
|
|
|
uitzuigen, oetzoeke, oetzuge |
|
| 't Gif van ein wisp oetzoeke. |
| De zeikkelder en de rioleringspötjes waere oetgezoeage. |
|
|
|
|
urine, pis, water, zeik |
|
| Emes de pis law make. |
| Mèt 't water nao de dokter gaon. |
| 't Stinktj hie, de boere zeen weer zeik aan 't vare. |
|
|
|
uur, oor (ore, eurke) |
|
| De ore vuuer twelf tèlle döbbel. |
| 't Is tieën oor door. |
| Det doortj twieë eurkes. |
|
|
|
uw, eug, eur, eure |
|
| Eur vrouw, eure man, eug kindj, eugen auto, euren auto. |
|
|
|
